Here you can find your own stories

(Bouw)verslag 2008 van Koos en Adri Batist

GHANA 2008

Zo, Adri en ik zijn weer terug uit Ghana. Dit jaar zijn wij daar voor de vijfde keer geweest.

Boven verwachting stond het project er bij zoals afgesproken vorig jaar. Het huis van Joop was gemetseld tot een hoogte van 2,57 m. Hier moeten dan alleen de topgeveltjes nog op en dan is zijn woning ook gemetseld. Dan kunnen de daken er op en dat was de bedoeling voor dit jaar. Zoals te verwachten was het weer erg warm en vochtig. Ook het weer in Ghana is van slag. Juni moet in principe de fijnste maand zijn. Beetje bewolkt, zodat de zon geen vrijspel heeft en af en toe een verfrissend buitje. Maar nu is het warm en vochtig en flinke buien, waarin binnen een kwartier ongeveer 10 cm water valt. Je hebt er weinig last van maar de onverharde wegen zijn daarna voor een paar dagen onbegaanbaar. Wij zijn erg voorzichtig met het rijden, maar hebben toch een keer vastgezeten. En Adri zat dan ook volledig onder de modder toen zij hielp bij het loskomen. Maar daar gingen wij niet voor. Er moest gebouwd worden. Eerst iemand zoeken die de  daken kon maken. Die hadden wij snel gevonden. Dan het hout kopen. Dat duurt een hele dag. Bij het eerste dak hebben wij de timmerman, die het dak zou maken, zijn gang laten gaan. Hij kreeg de opdracht koop: het nodige hout voor het bedrag. wat ik ervoor uitgetrokken had, en laat ons weten wat het kost. Wij hadden een begroting, dus dat was onze richtlijn. Toen hij terug kwam waren wij verheugd want het was binnen de begroting. Wij begonnen al stiekem te denken aan het tweede dak. Het hout mocht gekocht en op het werk afgeleverd worden. Dat was binnen twee dagen geregeld. Dus een week na onze aankomst kon men beginnen met het dak. Dat werd volledig in het principe van handwerk uitgevoerd. Er kwam geen machientje aan te pas. Voor ons in Europa onbegrijpelijk maar dáár de werkelijkheid. Grote schuine kanten voor de nokgording en de muurplaten werden met een blokschaaf er aangelopen. Iedere balk werd met de hand afgezaagd. Alle lassen werden met de handzaag gemodelleerd. Gaten voor de bouten met de hand geboord. Prachtig om te zien maar economisch en efficiënt onverantwoord. Maar dit is Ghana, zo hoort dat. Zo heb ik dat geleerd en zo kunnen wij het. Maar gaan we daar wat aan doen? Kleine dingen uitleggen waarom men het anders moet doen? Technisch eenvoudige hulpmiddelen aanreiken. Alles heel klein en eenvoudig. Niet om dat zij dom zijn, maar om hun aangeboren cultuur een klein beetje om te buigen. Logisch denken, eenvoudig denken en niet letten op wat geweest is. Als het sneller kan, doen. Als het minder inspanning kost, doen. Zo heb ik uitgelegd het principe van een dommekracht. Op een bepaald moment staan er drie Ghanezen met alle macht aan een balk te duwen en te trekken om deze op hoogte houden, zodat een vierde er een draadnagel er in kan slaan om deze vast te zetten. Toen heb ik voorgedaan, met een balk en domp, om dit met een persoon te doen en die deed het ook nog eens met een voet en had zijn handen vrij om wat vast te houden. Maar de rest van de bouw hebben zij dat ook gedaan: 100% winst. Regelmatig was ik in discussie met de Ghanezen over de maatvoering. Dan mis je de Gamma, want al het hout hier is ruw gezaagd en is gevarieerd in zijn afmetingen. Daar kan zomaar anderhalve cm in zitten. Probeer daar maar eens een vlak dak mee te maken. Als zij een lat moeten zagen kan daar ook zomaar een cm verschil in zitten en ga zo maar door. Ik heb al de bijnaam van “Mister one cm”. Maar met enige uitleg zijn we toch tot elkaar gekomen en na 14 dagen lag er toch maar een mooi dak op. Geheel op onze manier, balken, platen, folie, tengels en panlatten. De bamboe-tiles komen later, maar die passen er precies op.

Toen wij dit zagen aankomen hebben wij de stoute schoenen aangetrokken en zijn na overleg met de timmerman het hout voor het tweede dak gaan kopen. Dat hebben wij zelf gedaan, omdat wij dachten goedkoper terecht te kunnen. Ook wij deden daar een dag over en dat was een hele belevenis. Eerst Alex, Anthonie en Ken “the woodmarket”opgestuurd om het hout uit te zoeken volgens onze specificatie. Toen kwamen zij terug en ging ik mee om te kijken of dat hout geschikt was. Toen dat was gebeurd, moesten zij weer langs om over de prijs te onderhandelen. Toen kwamen zij terug met de bedragen en de rekeningen. Ze kregen van ons het geld en gingen  betalen. Toen moest het transport naar de bouw geregeld worden.

We dachten dat we klaar waren, maar het hout kwam toch niet op het moment dat wij dachten. Door het slechte weer, een leverancier die niet op tijd de dakplaten leverde, kwam het transport veel te laat op de bouwlocatie en raakte vast in de modder. Wagen lossen in het donker, nachtwacht er bij tegen diefstal, en de volgende dag regelen dat we het hout wel op de juiste plek kwam. Dit kostte weer extra geld. Maar uiteindelijk was alles er.

De laatste maandag dat wij daar waren is de timmerman begonnen met het tweede dak. ’s Morgens, op de donderdag dat wij vertrokken, kwam er een nachtwacht, onze toeverlaat Frankie, melden dat alle balken, platen en de folie al op het tweede dak gelegd waren en dat zij nu bezig waren met de tengels en de panlatten. Dit hadden zij in vier dagen voor elkaar gekregen. En was tien dagen sneller!

Over leren gesproken, fantastisch, en daar gaan we voor.

De afspraak is gemaakt, dat wij het laatste deel van zijn aanneemsom  pas betalen als, hij ons een foto stuurt waarop duidelijk zichtbaar is dat de pannen er heel en netjes opliggen.

Wij zijn blij dat we weer terug zijn maar nog blijer dat de missie gelukt is. Wij danken hierbij iedereen die financiëel iets bijgedragen heeft aan het project. Als er mensen zijn die hierdoor in de verleiding komen om mee te doen, dan kan dat. Uw giften zijn altijd welkom.

We hopen zo volgend jaar door te kunnen gaan met het gastenhuis.

Adri en Koos Batist